Onze Rakau tuinhop is een hop waar we niet veel van weten. Veel andere Nieuw Zeelandse hoppen zijn vele male bekender. Het is voor ons dus een goed idee om met dit hop te experimenteren. Van tuinhop is het daarnaast ook moeilijk te bepalen wat de eigenschappen zijn. Dit vraagt dus om een bezoekje terug naar de keukentafel!
Welk recept past bij onze hop?
Rakau heeft voor een Nieuw Zeelandse hop geen extreem uitgesproken smaak en geur. De bittereigenschappen zijn aardig hoog. Een lagerbier zou de hopeigenschappen goed naar voren kunnen brengen. Vergelijkbaar met de Gulpener Ur-hop. Tijdens een beetje rondsurfen op het internet blijkt dat ze in Nieuw Zeeland hier een speciale bierstijl aan toe hebben gewijd. Een pilsener met uitgesproken Nieuw Zeelandse hoppen.
Onze brouwsel is goed voor enkel 4 liter bier. De mout bestaat voornamelijk uit pilsmout met daarnaast zo’n 12% broodachtige mouten. Het bier vergist met een lagergist. Qua hop hebben we voornamelijk onze Rakau tuinhop.
Foutgevoelig
Pilsener is vrij foutgevoelig. Elke smaakafwijking proef je snel terug. Het is dus even afwachten of onze eerste pilsener een succes wordt. Het bier staat nu nog enkele weken te vergisten.
Eisbock
Onze bockbier valt goed in de smaak. We hebben gelukkig genoeg gebrouwen. Genoeg voor een experiment!
Eisbocken is het vriesdestilleren van bier. Oorspronkelijk wordt dit gedaan met bockbier vandaar de naam. Bij vriesdestilleren bevries je het bier, daarna laat je het bier langzaam ontdooien. Vanwege een verschil in bevriezingstemperatuur tussen alcohol en water ontdooit alcohol eerder dan het water. Het alcohol neemt bij het ontdooien de smaakstoffen van het bier mee. Bij ontdooiing van 50% van je bier heb je dubbel zo geconcentreerd bier.
Er ligt nu 1.5 liter bockbier in de diepvries te bevriezen. Deze gaan we over enkele dagen bottelen in één 0.75 liter fles. Van ons herfstbock met 6.8% alcohol blijft een geconcentreerde goed over van zo’n 13%. Deze gaan we op nieuw vergisten in de fles. Rond kerst kunnen we dit speciale bier proeven.
Afgelopen zaterdag 21 september zijn op het Bergs Bierfestival de resultaten bekend gemaakt van het Open Bergse Bierbrouw Kampioenschap (OBBK). Wij moesten dit jaar helaas het festival overslaan, maar we hebben wel 5 bieren van te voren ingezonden voor deelname; een American pale ale, mild dark ale, blond, lentebok en herfstbok. Deze bieren worden ieder beoordeelt in aparte klasses. De lentebok en blond bier vallen wel in dezelfde klasse. In de volgende paragrafen gaan we iedere klasse langs.
Klasse A, American pale ale
Onze American pale ale kreeg 44 van de 100 punten. Daarmee haalden we helaas de 22ste en laatste plaats. In eerste instantie waren wij verbaasd van dit resultaat. We hebben het beoordelingsformulier ontvangen en het bier nog een keertje geproefd. Het bier heeft volgens de beoordeling een sterke chemische smaak, waardoor het bier (bijna) niet te drinken is. Wij hebben het bier zelf nog eens geproefd en in sommige flessen komt de chemische smaak inderdaad goed naar voren. Er is dus duidelijk iets mis gegaan. Een goed idee om ons schoonmaakproces onder de loep te brengen.
Klasse B, mild dark ale
Wessel heeft zelf thuis een kleine batch van zijn eigen mild dark ale recept gebrouwen. Dit bier scoorde het hoogst van al onze ingezonden bieren. Een score van 79 levert een 7de plaats op van de 16 bieren. Het bier was erg goed gebrouwen, alleen de smaken en geuren mogen nog wat intenser naar voren komen.
Klasse c, Blond en Lentebok
De blond is ons tweede beste bier die we hebben ingezonden. Deze scoorde 77 punten. Daarmee beland deze op een gedeelde 9de plaats. Er zijn veel gedeelde plaatsten in deze klasse met in totaal 44 bieren. De keurmeester beoordeelt het bier als goed bier, maar net iets uit balans hier en zijn wat kleine aanpassingen nodig.
De lentebok scoort met 74 punten iets onder de blond en beland op een gedeelde 12de plaats. Deze mag vooral nog wat moutiger en bitterder.
Klasse D, herftbok
Ons laatst gebrouwen bier is de herfstbok. deze scoorde even hoog als onze lentebok met 74 punten. In klasse D was de concurrentie groter. Het bier staat daarom op een gedeelde 14de plaats. De keurmeester geeft aan dat we goed op de weg zitten. Alleen de moutbitters en gebrandheid mogen wat omlaag.
Dit bier is nog maar net gebotteld. De smaken zullen nog wat veranderen. Van de week hebben wij deze geproefd. Het is in onze ogen een mooi en lekker bier. Met wat kleine aanpassingen, zal deze volgend jaar helemaal top zijn.
En tevreden?
Wij zijn redelijk tevreden met onze scores. We hadden zelf op mooiere resultaten gehoopt. Vooral met onze american pale ale. Uiteindelijk blijkt hier een overduidelijke fout naar voren te komen. Waardoor deze dus niet hoog heeft kunnen eindigen. Met wat aanpassingen gaan we zeker volgend jaar voor bieren met een score boven de 80.
25 en 26 september 2024 opende Westmalle voor het eerst haar deuren van de brouwerij voor het grote publiek. Iedereen die enkele maanden geleden op tijd was om een kaartje te kopen. Kon op een specifiek tijdslot op bezoek. Wij zijn gelukkig de dag voor de kaartverkoop te weten gekomen van de openstelling en waren op de dag van verkoop er op tijd bij. De 1.500 beschikbare kaarten waren al binnen 3 minuten uitverkocht!
Aankomst bij de Brouwerij
Op 25 september is het eindelijk zover! Ons bezoek aan de abdij van Westmalle. Westmalle ligt op minder dan 1 uur rijden van ons woonplaats. We zijn er dus zo. Ons tijdslot is tussen 14.45 en 15.00. Bij aankomst krijgen we een plattegrond met extra informatie en een muntje voor een gratis drankje. De brouwerij is vrij te doorlopen via uitgestippelde looppaden. Een enthousiaste gids mis ik in eerste instantie wel een beetje. Eenmaal binnen merk je al snel dat het niet zo’n probleem is. Je kan alles bekijken op je eigen tempo. Er zijn verschillende medewerkers die meer over de brouwerij willen vertellen. Soms zijn ze wel druk in gesprek met eerdere gasten.
Bottelarij
De route begint bij de bottelarij. Hier krijg je gelijk een indruk van de schaal waarop Westmalle bier produceert. Het gaat hier vandaag letterlijk aan een lopende band door. 45.000 flesjes per uur worden er gebotteld. Het bijna gehele automatisch proces is fascinerend om te zien.
Van achter naar voren: Wasmachine, vulmachine en kroonkurkmachine, etiketteermachineVan links naar rechts: Opslag toren lege kratten, krattenwasmachine, flessenlijn met etiketteverwijderaar en controlepost.Van achter naar voren: Palletsorteermachine (links), krattenleger, krattenvuller.
Koel en rijpingskamer
De volgende ruimtes zijn als eerste de koelruimte en daarna de rijpingsruimte. Beide ruimtes zijn opslagplaatsen voor het gebotteld bier. In de koelruimte staat het bier zo’n 2 weken tot de kratten naar de volgende partij gaan. Daarvoor staat het bier in de rijpingskamers voor 3 weken op 21 graden.
Beide ruimtes zijn gigantisch en staan vol met bruine kratten bier. In de rijpingskamer kunnen wel tot zo’n 135.000 kratten Westmalle bier staan!
KoelruimteRijpingskamer
Vergistingsvaten, hoplift en brouwketels
Bij binnenkomst in de vergistingsruimte zie je enkel en alleen de onderkant van de vergistingsvaten. Deze moeten dus behoorlijk groot zijn. Alle leidingen met beschrijvingen zijn hier te zien. We leren dus gelijk wat vakjargon. De route vervolgt verder via een lift naar boven.
Onderkant vergistingsruimteLeidingwerk met brouwtermenGisttanks vanuit brouwzaal
De lift zit boven de hopopslag waardoor de gehele lift is gevuld met de kenmerkende hopgeur. Toch een extra beleving tijdens de liftreis. Van de hopslag zien we verder niets.
Uit de lift stappen we de brouwzaal in. Via een glazen wand zijn de middengedeeltes van de gigantische gisttanks te zien. De brouwzaal bestaat uit een nieuwe en oude gedeelte. Het nieuwe operationele gedeelte bestaat uit 5 rvs ketels van verschillende formaten voor verschillende maisch en kookstappen.
In het oude gedeelte staan 3 koperen vaten. Deze zien er erg mooi uit maar dat is het dan ook.
Diverse RVS kookketelsOude koperen vaten
Laboratorium
Westmalle heeft zijn eigen laboratorium voor de gist en kwaliteitscontrole van het wort en bier. Ze testen hier ook het trappistenbier van West Vleteren. In het laboratorium schenken medewerkers voor ons wort in van Westmalle bier. Ik vroeg me af of we de dubbel of tripel proefde. Blijkbaar is de basis van de twee gelijk. Ze voegen bij de dubbel ander suiker toe dan bij de tripel.
Proeflokaal en merchandise
Op het einde mogen we eindelijk het echte bier proeven. Westmalle maakt maar 3 bieren. De dubbel, tripel en de extra. Wessel en Guusje gaan voor de dubbel. Steven en ik gaan voor de extra. We krijgen ieder nog enkele blokjes huisgemaakte kaas mee als hapje. Het bier proeft natuurlijk gewoon helemaal super. In de ruimte is er ook nog een mogelijkheid om een film te bekijken. We vullen nog een bestellijst in voor wat bier en kleinigheidjes die we aan het einde van de tour kunnen ophalen. We krijgen als verrassing nog een uniek Westmalle Extraglas mee!
Ook op bezoek bij Westmalle?
Wil je ook Westmalle bezoeken? Helaas is de brouwerij niet te bezichtigen. Mogelijk organiseren ze volgend jaar weer een paar van zulke dagen. Je kan er wel altijd wandelen en wat drinken in Westmalle café in de buurt. Er is ook een abdijwinkel. Voor meer informatie kijk op https://www.trappistwestmalle.be/.
Het is september en dat betekent oogstmaand! De hopplanten hebben ondertussen mooie volle hopbellen. Toch moeten we nog even geduldig wachten. De fijne gewenste hopsmaken worden nu gevormd. De mooie hopbellen leveren wel mooie plaatjes op!
Geplukt en gedroogd
De Bramling cross in de tuin van brouwer Wessel is onze vroegste hop die gereed is. Deze is ondertussen al wel geplukt en gedroogd. Van deze hopplant hebben we 19 gram gedroogde bloemen in de vriezer liggen. Nog niet heel veel, maar het is het eerste jaar dat de plant staat.
Wij zijn benieuwd hoeveel gedroogde hop wij straks in totaal hebben. Eind deze maand weten we meer!
Afgelopen zaterdag hebben we weer bier gebrouwen. In ons vergistingsvaten ligt nu 60 liter APA te vergisten.
American Pale Ale (APA)
De APA is een licht blond bovengistend bier waar fruitige Amerikaanse hoppen de smaak bepalen. De alcoholpercentage ligt rond de 5%. De APA wordt meestal beschreven als een mildere IPA.
OBBK Brouw kampioenschap
De APA hebben we vorig jaar al eens eerder gebrouwen. Met dat bier hebben we voor het eerst meegedaan aan de Open Bergsche Bierbrouw Kampioenschap (OBBK). We haalden toen een score van 72 punten. Voor dit jaar staat de APA weer ingeschreven met aangepast recept. We maken gebruik van een Engelse gist in plaats van ‘Noorse kveik. De hopbitterheid is iets verhoogd.
60 liter
We hebben sinds vorige maand een tweede vergistingsvat van 50 liter. Dat betekent dat we onze volledige capaciteit van onze brouwketel kunnen gebuiken. Het was deze brouwdag spannend of we door schaalvergroting niet tegen te veel problemen aan zouden komen. In ons bier gaat namelijk 13 kilo mout dat we eerst moeten schroten. Met een boormachine op de moutmolen is dat gelukkig snel gegaan. Verder was het spannend of we genoeg gistcellen aan het bier konden toevoegen.
Drogen bostel
Om het bostel, ons restproduct van mout, te gebruiken, moet deze gedroogd worden. Met het aantal kilo dat wij hebben is dat nog een hele klus. Wij hebben op de brouwdag droogrekken in elkaar getimmerd.
Onze lentebok lagerde laatste tijd nog in een vat, zodat het bier straks mooi helder in een glas geschonken kan worden. Vorige week heeft brouwer Wessel deze lentebok gebotteld.
Mogelijk goed bier, wel wat minder.
Tijdens het brouwen liep niet alles soepel. Het recept was goed voor 30 liter aan bier. Helaas is er maar voor 18 liter gebotteld. Voor zover we het nu op zicht kunnen beoordelen, is het bier wel het juiste kwaliteit. Over zo’n 2 weken kunnen we proeven. Dan weten we zeker of de lentebok is goedgekeurd.
Last minute testbrouwdag
We hebben na wat gerommel tijdens het brouwen van de lentebok wat kleine aanpassingen gedaan. Dit weekend was het een goed moment om te kijken of alles nu wel soepel verloopt. Tijdens aanschaf van onze brouwketel hebben we een brouwpakket voor een dubbel meegekregen. Hoog tijd dat we deze dus opmaken.
De brouwdag
De dubbel is een pakket van Brew Monk. Alle ingredienten en stappen zijn al gesorteerd en beschreven. We brouwen hiermee 30 liter bier. Het maischen en koken verlopen net als vorige keer zonder problemen. Bij het koelen verstopte vorige keer de pomp. Met onze nieuwe hopspider hebben we er deze brouwdag geen last van. Door de whirlpoolarm koelen we al snel naar iets minder dan 30 graden. Daarna kunnen we het water niet meer kwijt. We besluiten om door te gaan naar de volgende stap; het overhevelen van bier maar de vergistingstank. In deze stap hebben we vorige keer bier weg moeten doen. De kraan liep niet door vanwege een verstopte filter. Met onze nieuwe spiraalfilter stroomt het bier wel snel door. Vandaag is het gelukkig brouwdag zonder veel verspilling.